Oszczędzanie na oświetleniu

Wprowadzenie

Istnieje wiele działań, które można podjąć w celu zmniejszenia zużycia energii przez oświetlenie, przy jednoczesnym zachowaniu lub nawet poprawie jego jakości. Mogą to być niewymagająca kosztów kampanie na rzecz zmiany zachowań, niedrogie prace konserwacyjne, sterowanie oświetleniem czy montaż energooszczędnych źródeł światła.

Podstawowe zalecenia

1. Przeprowadź obchód kontrolny: przejdź się po biurze rano, w południe i wieczorem aby sprawdzić, które światła są włączone niepotrzebnie.
    
2. Oznacz włączniki, których może używać każdy pracownik – szczególnie w pomieszczeniach rzadko używanych, takich jak sale do spotkań, pomieszczenia gospodarcze i łazienki. Można pobrać gotowe naklejki z programu START2ACT.
    
3. Wprowadź system wyłączania oświetlenia: sprawdź, kto ostatni wychodzi z budynku wieczorem. Upewnij się, że osoby sprzątające lub pracownicy, którzy wychodzą najpóźniej wiedzą, które światła wyłączyć.
    
4. Upewnij się, że meble nie zasłaniają źródeł światła: odsuń wysokie regały i szafy od okien. Nie ustawiaj ich bezpośrednio pod lampami.
    
5. Zlikwiduj niepotrzebne oświetlenie: jeżeli oświetlenie jest za silne, sprawdź, czy nie można wykręcić niepotrzebnych żarówek, co spowoduje natychmiastowe oszczędności energii.
    
6. Zapewnij czystość okien i kloszy lamp: bez ich regularnego mycia ilość światła w pomieszczeniu po 2-3 latach może spaść nawet o 30%. Zmniejsza to efektywność pracy pracowników i powoduje zwiększone użycie sztucznego oświetlenia.
    
7. Korzystaj w jak największym stopniu z naturalnego światła dziennego: pomyśl o zamontowaniu żaluzji z ruchomymi listwami, które umożliwiają skierowanie światła dziennego na sufit i rozproszenie go po pomieszczeniu bez obniżania komfortu pracy.

Wpływ oświetlenia na tempo pracy

Odpowiedni poziom oświetlenia pozwala nie tylko oszczędzać pieniądze, ale również poprawia jakość pracy Twoich pracowników. Zaleca się różne poziomy oświetlenia dla różnych rodzajów pracy, zależnie od tego, czy pracujesz nad dokumentami czy przy komputerze. Praca przy komputerze: 350-400 luksów Praca nad dokumentami papierowymi: około 500 luksów

Dodatkowe informacje

Po zmniejszeniu zużycia energii za pomocą prostych środków wymienionych powyżej, warto rozważyć zainwestowanie w system sterowania oświetleniem lub energooszczędne źródła światła, takie jak lampy LED. Takie inwestycje zwykle szybko się zwracają.

System sterowania oświetleniem
 

Bez względu na rodzaj źródeł światła mogą one powodować straty energii, jeżeli ich pracy nie będziemy wystarczająco kontrolować. Jeżeli kilka osób korzysta z tego samego pomieszczenia, często nikt nie ponosi odpowiedzialności za wyłączanie oświetlenia. System sterowania oświetleniem jest przynoszącym oszczędności sposobem zarządzania oświetleniem we wspólnych pomieszczeniach biurowych.

Czujniki obecności (pasywne czujniki na podczerwień): wykrywają ruch i automatycznie wyłączają oświetlenie, gdy w pomieszczeniu przez określony czas nikt się nie porusza. Czujniki takie najlepiej sprawdzają się w pomieszczeniach, które nie są stale użytkowane, np. pomieszczenia gospodarcze, łazienki i korytarze. Można je również skutecznie stosować w dużych pomieszczeniach biurowych z wydzielonymi strefami oświetlenia. W takich przypadkach oświetlona zostaje tylko ta część, w której przebywają ludzie.

Czujniki światła dziennego: wykrywają natężenie światła; przyciemniają sztuczne oświetlenie, gdy natężenie światła słonecznego wzrasta i odwrotnie. Czujniki takie najlepiej sprawdzają się zainstalowane blisko okien, w pomieszczeniach z dużymi oknami i dużą ilością naturalnego światła. Zaleca się stopniowe ściemnianie źródeł światła, a nie ich całkowite wyłączanie, co może przeszkadzać w pracy – w takiej sytuacji pracownicy mogą ponownie włączać sztuczne oświetlenie.

Wyłączniki czasowe: można je ustawić na automatyczne włączanie i wyłączanie świateł w godzinach pracy biura. Przy obecnym bardziej elastycznym czasie pracy należy wziąć pod uwagę potrzeby wszystkich pracowników. Wyłączniki czasowe w połączeniu z czujnikami światła dziennego mogą być w szczególności stosowane przy oświetleniu zewnętrznym, aby zapobiec jego niepotrzebnej pracy przy świetle dziennym.

Oświetlenie powinno być strowalne, na wypadek gdyby natężenie światła trzeba było zmniejszyć lub zwiększyć. Jeżeli pracownik przyjdzie do pracy bardzo wcześnie, aby przygotować się na spotkanie, musi mieć możliwość włączenia światła, nawet jeżeli według planu włącza się ono dopiero o 8 rano!

Prawidłowo stosowany system sterowania oświetleniem może zmniejszyć zużycie energii w typowym biurze nawet o 30%.
 

Prawidłowo stosowany system sterowania oświetleniem może zmniejszyć zużycie energii w typowym biurze nawet o 30%.

Przykłady typowych czujników obecności	Czujnik światła dziennego

Wymiana żarówek tradycyjnych i świetlówek na oświetlenie LED
 

Wymiana źródeł światła na lampy LED może być bardzo skutecznym sposobem na oszczędzanie energii. Zużycie energii na potrzeby oświetlenia spada zazwyczaj o 50% przy przejściu z żarówek tradycyjnych na oświetlenie LED. Oszczędności związane z wymianą oświetlenia jarzeniowego na lampy LED są mniejsze, ale również przynoszą zysk – można zwrócić się do specjalistów od oświetlenia w celu obliczenia możliwych oszczędności.

Za pomocą poniższych rysunków spróbuj określić, jaki rodzaj oświetlenia istnieje w Twoim biurze.

	Żarówki tradycyjne
	Lampy halogenowe
	Lampy fluorescencyjne
	Świetlówki
	Świetlówki kompaktowe
	Wysokoprężne lampy sodowe HPS
	Lampy metalohalogenkowe

Oprócz oszczędności energii zaletą lamp LED jest dłuższa żywotność, a tym samym rzadsza potrzeba wymiany.

Poniższa tabela przedstawia potencjalne oszczędności energii i kosztów w okresie 8 lat (przy założeniu, że źródło światła pracuje 3 tysiące godzin rocznie).

Reflektory halogenowe do LED